Stres to zdrowie?! Dzień 10: Same korzyści?
Oczywiście w koncepcji akceptacji stresu, szukamy powodów do przyjęcia założenia, że stres w naszym życiu jest potrzebny. Po pierwsze najczęściej dotyczy spraw ważnych, więc nadaje naszemu życiu sens, kiedy mierzymy się z czymś w imię wartości. Z drugiej strony stres objawia się w działaniu lub obawie przed działaniem, jeśli się podejmiemy pracy, stres oznacza doświadczanie i wzrastanie, nabywanie nowych umiejętności i pewności siebie.
Biorąc pod uwagę badania oraz liczne doświadczenia osób stworzono listę najczęściej wskazywanych pozytywnych zmian, które zaszły w reakcji na trudności. Czy potrafisz odnaleźć w nich takie, które mogły zajść w tobie?
- poczucie rozwoju osobistego – wiąże się z poczuciem sprawstwa, kontroli i pewności siebie. Czy to doświadczenie ujawniło twoją siłę? Czy zmieniłeś sposób myślenia o sobie i o tym, czego potrafisz dokonać? Na czym polegała zmiana w tobie?
- wzrost wdzięczności za swoje życie – wiąże się z częściej w trudnymi doświadczeniami, jednak przy każdym doświadczeniu można być wdzięcznym za siłę w odniesieniu sukcesu lub naukę płynącą z porażki. Czy po trudnych momentach bardziej doceniasz życie? Potrafisz cieszyć się błahostkami? Czy masz w sobie gotowość do „bicia się” o swoje wartości?
- rozwój duchowy – w trudnych chwilach bywa, że zwracamy się ku duchowości: religii, medytacji, ku Bogu czy Wszechświatowi. Nie ważne jest w co wierzymy, ale samo poczucie wspólnoty czy wsparcia. Można wierzyć w sprawstwo Boga i łączyć się z innymi w modlitwie, która koi, ale można też wierzyć w swoje umiejętności rozwiązania sytuacji i medytować, żeby poukładać plan działania. Czy dzięki trudnemu doświadczeniu udało się się zdobyć większą wiedzę albo szerszą perspektywę?
- liczniejsze kontakty i głębsze relacje z innymi – w trudnych momentach szukamy wsparcia albo możliwości udzielenia pomocy, by poczuć się lepiej. Pomoc innym pogłębia empatię dla cierpienia innych i nie skupia nas w takim stopniu na naszym. Dostrzegamy inną perspektywę trudnej sytuacji dzięki osobom z dystansem. Czy trudne doświadczenia wzmacniają twoje relację z innymi? Czy pogłębiło empatię dla innych w ich cierpieniu? Czy motywuje do pozytywnych zmian w relacjach z innymi?
- odkrycie nowych możliwości i kierunków rozwoju – w momencie kiedy działamy zamiast dać się powstrzymać stresowi, nawet kiedy nie osiągniemy pełnego sukcesu, uczymy się. Poznajemy siebie i swoje zasoby, orientujemy się w sferach, nad którymi musimy popracować. W żadnej innej sytuacji niż „na gorąco” nie jesteśmy w stanie tego doświadczyć. Czy po doświadczeniach stresujących pojawiły się jakieś nowe cele? Czy pomyślałeś o nowych możliwościach i zacząłeś robić coś nowego?
Jeśli z tej perspektywy spojrzymy na wszystkie stresujące sytuacje, to przestają one być takim dramatem. Z nadmuchanego balonika uchodzi powietrze.
Jednak czy koncepcja szukania w stresie samych dobrych stron jest słuszna? Czy w każdej sytuacji stresowej można znaleźć plusy?
Szukanie dobrych stron nie powinno być odruchem, bo może w pewnym momencie zaciemnić nam obraz i nie zauważymy dużego ryzyka, znieczulimy się na cierpienie, nie przeżyjemy żałoby. Błahe wydarzenia nie są najlepszymi kontekstami do szukania okazji do rozwoju i pozytywnych zmian. A też nie każda trauma niesie ze sobą dobro i nie można na siłę interpretować pozytywnie tych wydarzeń. Trzeba sobie dać czas. Znajdowanie plusów ma największą moc, kiedy stresujące wydarzenie wywiera na nas głęboki wpływ. Jest pomocne również w sytuacjach, których nie da się kontrolować lub z których nie możemy się wydostać np. egzamin czy prelekcja. I chociaż w takich sytuacjach trudno o ich znalezienie na początku, to jest największa szansa, że zostaną przekształcone dzięki gotowości do dostrzegania szansy na rozwój i pozytywne zmiany.
Zmiana nastawienia nie jest łatwa, ale warta podejmowania prób w przypadku trudnych sytuacji, być może w trakcie, a może jako podsumowanie doświadczenia. Trudność jest tym większa, jeśli nasze dobre strony opierają się zaprzeczaniu krzywdy czy cierpieniu. Wtedy warto spisać te trudne uczucia, a swoje zmiany nastawienia odnosić do tych pozytywnych stron i aspektach rozwoju, których chcesz doświadczyć w przyszłości. Które mogą stać się możliwe za jakiś czas?
Stres i trudne doświadczenia to cierpienie i emocje, którym nie należy zaprzeczać. W stresujących sytuacjach nie opieramy swojego myślenia tylko na korzyściach i możliwościach rozwoju, bo łatwo zapomnieć wtedy o ryzyku. Zmiana nastawienia nie opiera się na hurra optymizmie, ale na realiach, a realia to przecież zawsze dwie strony. Rozwój nie oznacza braku trudu i cierpienia, stres traktujemy zer-jedynkowo i tego należy się właśnie wystrzegać. Dostrzegać szarości, a czasem i kolory.
Projekt 15 dni Stres to zdrowie?! jest wstępem do „E-kursu Stress Out! Zarządzanie stresem w zdrowiu”, sprawdź szczegóły. Stres wywołują czynniki zewnętrzne, ale to nasz umysł nadaje im znaczenie i rangę tragedii. Może jak się lepiej poznamy, to się polubimy? Sprawdź szczegóły, jesień to świetny czas na rozwój osobisty i refleksję.
