Psychospołeczne skutki nadwagi u dzieci i młodzieży
Niestety Polska wciąż może pochwalić się bardzo dużą liczbą dzieci zmagających się z otyłością. Mimo, że powstało wiele kampanii społecznych promujących zdrowy tryb życia całej rodziny – problem niestety nie znika. Badania nad psychospołecznymi skutkami otyłości u dzieci przeprowadziła Nina Ogińska-Bulik. Przedstawiła je w książce „Wiem, co jem Psychologia nadmiernego jedzenia i odchudzania się”.
Dzieci w wieku przedszkolnym kojarzą otyłość z takimi cechami jak:
* kłamliwość
* głupota
* lenistwo
* brud
* alkoholizm
Generalnie rządzą negatywne skojarzenia. Otyłość kojarzy się z czymś brzydkim, takie skojarzenia utrwalają się w stereotypy. Skutkuje to wyśmiewaniem osób, które mają problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. U dzieci podatnych na wpływy i oceny rówieśników pojawić się mogą pojawić się w konsekwencji zaburzenia nastroju czy odżywiania.
Na jakie ważne kwestie zwracają uwagę liczne badania:
– małe dzieci tak jak i dorośli chętniej wybierają fotografie przedstawiające szczupłe dzieci,
– dzieci z nadwagą mają niską samoocenę oraz poczucie niskiej atrakcyjności fizycznej, negatywnie oceniają swój wygląd (zwłaszcza dziewczynki),
– dzieci z nadwagą lub otyłe stają się obiektem żartów, agresji i drwin. Często ze względów na swoją wagę są odrzucane i izolowane społecznie.
– dzieci z nadwagą w porównaniu z rówieśnikami z wagą w normie są : nadmiernie wrażliwe, mało wytrwałe i niesamodzielne. Często cechuje je niedojrzałość społeczna, niski krytycyzm, oraz niesamodzielność.
– dzieci z nadwagą osiągają gorsze wyniki w nauce (choć nie należy tych danych uogólniać). Zdarza się, że są one gorzej oceniane przez nauczyciela pod względem posiadanych kompetencji, podejścia do nauki jak i przejawianych zachowań w szkole.
– dzieci otyłe lub z nadwagą mają tendencję do postrzegania siebie jako mniej sprawnego fizycznie, ciężkiego, niezgrabnego. Często przypisuje sobie negatywne atrybuty, uruchamia w stosunku do siebie negatywne emocje, brakuje mu wiary we własne możliwości.
Zatem otyłość i nadwaga:
– stanowią podstawę oceny własnej dziecka oraz jego relacji z innymi, wyznaczają negatywny stosunek dziecka do własnej osoby oraz wpływają na poczucie braku akceptacji ze strony innych.
Praca z dzieckiem i jego opiekunem w gabinecie dietetyka nie powinna ograniczać się tylko do pracy nad dietą, ale zakładać również wsparcie psychologiczne.Należy mieć wiedzę i umiejętności nawiązania i prowadzenia relacji opartej na zaufaniu. Dziecko należy wzmacniać nie tylko pomocą w utracie kilogramów, ale pokazywaniu np. jak wiele zmian się dokonuje podczas dojrzewania, jak odnajdywanie pasji w sporcie i nie tylko może wzmocnić pewność siebie i samodzielność. Specjalista powinien zwrócić również uwagę na rolę opiekuna w procesie zmiany i ogromnej potrzeby wsparcia i pozytywnego modelowania.
Nadwaga i otyłość znacząco wpływa na życie dzieci mniejszych, nastolatków i młodych dorosłych. Temat ten zostanie rozwinięty w kolejnych artykułach a szczegółowo w poszczególnych blokach tematycznych w materiałach podczas pierwszej edycji nowego e-kursu: Praca z dziećmi w perspektywy psychodietetycznej. Zapraszamy, rejestracja trwa!
Z tego względu, że najwięcej dzieci cierpi na otyłość prostą:
„Otyłość prosta jest najczęściej występującą postacią otyłości u dzieci (dotyczy 98% dzieci z otyłością). Jej występowanie uwarunkowane jest genetycznie, ale ogromne znaczenie mają czynniki środowiskowe, a zwłaszcza utrwalone od wczesnego dzieciństwa błędne nawyki żywieniowe, takie jak nadmierna podaż kalorii przy obniżonej aktywności fizycznej”
Aby uchronić swoje dziecko przed otyłością należy dbajcie bać o zdrową dietę, a także zdrowe nawyki żywieniowe całej rodziny.
źródło: „Wiem, co jem Psychologia nadmiernego jedzenia i odchudzania się” Nina Ogińska-Bulik str 79-80
Artykuł gościnny.
Autorka: Marta Szpojda. Jestem magistrem psychologii oraz specjalistą ds żywienia dzieci. Prowadzę szkolenia oraz udzielam prywatnych konsultacji (również on-line). Pomagam w nauce tworzenia pozytywnej, pełnej ciepła relacji. Doradzam jak radzić sobie z trudnymi emocjami swoimi i dziecka. Zajmuję się także nauką i przywracaniem zdrowych nawyków żywieniowych u niemowląt i dzieci. Prowadzę stronę Marta Szpojda. Zdrowe emocje. Zapraszam!
- Jak dziecko uczy się jeść? - 18 lutego 2020
- Małe dziecko u dietetyka – 4 obszary do pracy z rodziną - 21 listopada 2019
- Praca z dziećmi to praca z rodzicami - 24 maja 2019