Dzisiejszy artykuł stanowi swego rodzaju klamrę między czerwcem i lipcem w kontekście naszego projektu dbania o CUD. Skąd to połączenie? W czerwcu dbaliśmy o brzuch, a w lipcu stawiamy na regenerację. Jak już pisałam, tkanka tłuszczowa na brzuchu może wiązać się ze zbyt dużym obciążeniem stresem, natomiast nie ma pełnej regeneracji bez ogarnięcia tematu stresu w naszym życiu. Psychologiczna książka o stresie? Mam nawet kilka!
Ta książka to dla mnie must have, by spojrzeć na ten znienawidzony i obwiniany o wszystkie najgorsze rzeczy, które nam się przytrafiają, stres. Już sama definicja stresu według autorki stanowi dla mnie olśnienie. Jej zdaniem: „Stresem jest to, co się pojawia, kiedy w grę wchodzi coś, na czym Ci zależy.” Czy to nie pozwala na inne spojrzenie na naszego największego wroga? Wystąpienie stresu może być informacją, hej, to ma dla ciebie znaczenie. Dlaczego? Zatrzymaj się, zastanów, zaakceptuj i działaj. Idąc dalej tym tropem, stres może nadawać naszemu życiu sens. W tej książce jest również wiele smutnych statystyk o wpływie i jego konsekwencjach stresu na nasze życie, ale to co się przebija w każdym rozdziale, to jak wiele zależy od nas i naszego podejścia. Akceptacja i zrozumienie mechanizmów odpowiedzialnych za powstawanie stresu pozwala na zmniejszenie jego destrukcyjnego wpływu na nasze życie i zdrowie.
Warto pamiętać o kilku zasadach dotyczących występowania stresu w naszym życiu:
Życie w poczuciu zgody z wyznawanymi wartościami może redukować stres. Ludzie, którzy mają świadomość swoich wartości i przywiązania do nich wierzą, że są w stanie poprawić swoje położenie dzięki wysiłkom i wsparciu innych. Przypomnienie sobie o swoich wartościach buduje w nas odporność psychiczną i poczucie własnej skuteczności, a to predyktory skutecznej zmiany.
Unikanie stresu to nie rozwiązanie. Oczywiście potwierdzają to badania. Próby unikania stresu prowadzą do obniżenia poziomu percepcji własnego dobrostanu, zadowolenia z życia i poczucia szczęścia. Co więcej unikanie sytuacji stresujących izoluje nas od innych, po to by się nie stresować. Z czasem spada poczucie przynależności i chęci utrzymywania relacji.
Akceptacja dla występowania stresu jest kluczowa dla zarządzania nim. Akceptując współistnienie stresu w wielu życiowych sytuacjach i zmieniając nasze nastawienie do radzenia sobie w nich, niwelujemy jego szkodliwe skutki. Akceptacja stresu sprawia, że zwątpienie w umiejętności poradzenia sobie z wyzwaniem przemienia się w pewność siebie, że nawet porażka, daje mi moc wyciągnięcia wniosków i doświadczania, lęk przed próbowaniem zastępuje odwaga, że sobie poradzę, a nawet jeśli sobie nie poradzę, to w cierpieniu odnajdę sens.
W książce”Siła stresu” znajdziecie wiele stwierdzeń, wyników badań, które sprawią, że na stres spojrzymy zupełnie z innej perspektywy. Koniecznie zabierz tę książkę na urlop!
Ta książka traktuje stres z innej perspektywy niż poprzednia. W książce Kelly McGonigal skupiamy się na perspektywie poznawczej i tego jak nasze stresujące myśli wpływają na reakcje. Natomiast tytułowe zebry odnoszą się do psychologii ewolucyjnej, psychofizjologii stresu, związanej z najbardziej podstawową reakcją na stres jaką jest „walcz albo uciekaj”. To właśnie dzięki korzystaniu z tego jak natura wyposażyła organizm na sytuacje kryzysowe, zebry nie muszą martwić się o wystąpienie u nich wrzodów z powodu namiaru nerwowych sytuacji. Reagują pierwotnie na widok wrogiego drapieżnika dają nogę! Tymczasem człowiek, również wyposażony w podobne mechanizmy, dosyć konkretnie zmienił sposób funkcjonowania w świecie, a także zmieniły się sytuacje wywołujące stres, To już nie jest walka o przetrwanie przy polowaniu, ale walka o przetrwanie z równie drapieżnym szefem albo walka o stanowisko parkingowe z równie drapieżnym innym kierowcą, jednak, na szczęście nie wdajemy się w bójki w pracy. Choć z perspektywy psychofizjologii może to pomogłoby lepiej zapanować nad stresem i zwiększającą się tkanką tłuszczową…Sięgnijcie do tej książki, bo choć odnosi się do neurologii, endokrynologii to czyta się ją bardzo przyjemnie, oprawioną w humor autora.
Rezyliencja, a więc budowanie psychicznej odporności by lepiej radzić sobie z trudnościami to w psychologii ostatnio popularny temat. Nie mniej jednak, tak jak popularny, tak samo ważny, również w kontekście zarządzania stresem. Biorąc pod uwagę wpływ stresu nie tylko na nasz umysł i sposób funkcjonowania, ale również na kondycje ciała, ważmy jest też tutaj kontekst medyczny w zapobieganiu lub minimalizowaniu skutków chorób. Problemami w których powstawaniu znaczącą rolę odgrywa stres są: zaburzenia stresowe pourazowe, depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia snu, zaburzenia odżywiania, problemy w relacjach. Dlatego wzmacnianie odporności psychicznej jest również sposobem na minimalizowanie negatywnego wpływu stresu na nasze życie. Rick Hanson w swojej książce „Rezyliencja. Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia wychodzi z założenia, że zasoby, wewnętrzne siły, nad którymi warto pracować mają pomóc nam zaspokoić podstawowe potrzeby. Ich niezaspokojenie prowadzi do stresu, frustracji i obniżenia naszego ogólnego dobrostanu. Autor opiera się na naszych trzech podstawowych potrzebach: bezpieczeństwa, satysfakcji i więzi, są one w nas mocno zakorzenione od wieków. Jak zaspokajamy te potrzeby? Poprzez ich rozpoznanie, co jest prawdziwe, zapewnienie sobie zasobów, regulację myśli, uczuć i działań oraz właściwie odnoszenie się do innych i do świata. Na podstawie tych powiązań autor stworzył 12 sił wewnętrznych, których rozwijanie pomoże wyjść naprzeciw przeciwnościom losu ze spokojem, miłością, szczęściem. Kolejne rozdziały książki pomagają nam znaleźć sposoby na wzmacnianie każdej z sił. To książka może nie bezpośrednio o stresie, ale ma bardzo ścisłe z nim związki.
Psychologiczna książka o stresie, znów pośrednio. Kolejna pozycja, która nawiązuje do odporności psychicznej, umiejętności skutecznego radzenia sobie z trudnościami, presją czyli właśnie stresem. Na szczęście, mimo, że posiadamy pewien genetyczny składnik odporności, największy wpływ na jej rozwój mają nasz doświadczenia. Kluczem jest samoświadomość i refleksja, a więc musimy poznać te mechanizmy, które rządzą naszym życiem i pracować nad odpornością psychiczną dzięki zbadanym i sprawdzonym strategiom i narzędziom. „Odporność psychiczna to cecha osobowości określająca, w znaczący sposób, jaką wydajność potrafią osiągnąć poszczególne osoby w obliczu stresu, presji i wyzwań…. niezależnie od sytuacji.”– Clough i Strycharczyk 2017. Owszem, niektórzy mogą na starcie radzić sobie lepiej, jednak najważniejsze jest to, że każdy może na swoją odporność pracować, a stąd o krok od radzenia sobie ze stresem, poczuciem dobrostanu, skuteczności w działaniu czy lepszych relacji. Może to nie jest książka lekka, ale wartościowa, a model odporności psychicznej przedstawiony przez autorów jest wykorzystywany w wielu dziedzinach, może będzie ci przydatny prywatnie albo zawodowo, w końcu stres mocno oddziałuje na nasze ambicje i efektywność pracy.
Oczywiście na rynku wydawniczym wciąż pojawia się wiele nowych, nierzadko ciekawych książek na temat radzenia sobie ze stresem. Większość z nich opiera się na podobnych założeniach, jednak sukces poszczególnych metod, tak naprawdę zależy tylko i wyłącznie od ciebie i pracy własnej. Wymienione książki moim zdaniem są tymi od których naprawdę warto zacząć, ale pozostałe dotyczące relacji (stworzyłam też listę polecanych książek), asertywności, sztuki olewania pośrednio nawiązują do stresu i po prostu warto czytać książki rozwojowe. Psychologiczna książka o stresie to nie jedyne rozwiązanie…
Mam dla ciebie dodatek, jeśli nie masz czasu sięgnąć do książki albo szukasz czegoś na już, stworzyłam E-book „15 kroków do lepszej relacji ze stresem”. Pobierz, czytaj, akceptuj i działaj!
Jestem psychologiem, psychodietetykiem, szkoleniowcem, autorką szkoleń stacjonarnych oraz e-kursów i webinarów psychodietetycznych dla specjalistów. Już od 5 lat prowadzę Gabinet Psychodietetyczny Flow By Ania, gdzie pomagam naprawiać relacje z jedzeniem, wspieram w wychodzeniu z zaburzeń odżywiania. Udzielam wsparcia psychologicznego w pracy z kryzysem i w pracy nad rozwojem osobistym z zakresu wzmacniania poczucia własnej wartości, pewności siebie czy stawiania granic w relacjach. Wspieram w rozwoju zawodowym w radzeniu sobie ze stresem i wypaleniem zawodowym. Pracuje holistycznie – korzystam z różnych gałęzi psychologii w oparciu o pracę z wartościami i niewspierającymi przekonaniami.
