fbpx
Home BLOG Jak motywować pacjenta do zmian? Metoda Pantalona cz. II

Jak motywować pacjenta do zmian? Metoda Pantalona cz. II

by Anna Paluch
Metoda Pantalona
Metoda Pantalona

Jak motywować pacjenta do zmian? Metoda Pantalona cz. II

Temat motywacji to temat rzeka, choć wydawać by się mogło, że będzie prościej, ponieważ skupiłam się na jednej, konkretnej metodzie to i tak konieczne było rozłożenie artykułu na dwie części. Zapraszam do nadrobienia pierwszej: „Jak motywować pacjenta do zmian? Metoda Pantalona”. W pierwszej części skupiłam się na teorii, ponieważ teoretyczne założenia tej metody są bardzo uniwersalne w kontekście motywowania ludzi do zmian, bez względu na to, czy wykorzystujemy całą metodę. Pora na błyskawiczną metodę motywowania!

Metoda Pantalona w praktyce

We wcześniejszym artykule zwróciłam uwagę na najważniejsze elementy, które przygotują nam grunt do zastosowania Metody Pantalona. Oczywiście nazywa się ją błyskawiczną, ponieważ nie wymaga wypełnienia wielu arkuszy, czy kilkunastu konsultacji, wystarczy zadać kilka pytań, we właściwy sposób. Jednak będzie dużo bardziej skuteczna, jeśli będziemy pamiętać o kilku zasadach:

  • warto podkreślić autonomię i wolny wybór osoby motywowanej (To tylko twój wybór),
  • warto obniżyć znaczenie opinii osoby motywującej (Znasz moją opinię, ale co zrobisz zależy tylko od ciebie),
  • warto używać formy przypuszczającej (co mógłbyś zrobić, gdybyś miał siłę)
  • bez zobowiązań i powinności (powinieneś, musisz to zrobić dla swojego zdrowia),
  • bez możliwości negowania i szukania wymówek (dlaczego nie chcesz o siebie zadbać – nie pytajmy z użyciem nie)
  • warto zadawać pytania otwarte (co mógłbyś zrobić, a nie czy mógłbyś to zrobić),
  • podkreślamy pytania odnoszące się do wartości (dlaczego mógłbyś chcieć to zrobić zamiast jak chcesz to zrobić)

Błyskawiczna Motywacja – Metoda sześciu kroków

  1. Dlaczego mógłbyś dokonać zmiany? (lub, gdy chcemy wpłynąć na samych siebie: Dlaczego mógłbym dokonać zmiany?).

Oczywiście pytanie może być bardziej konkretne np. dlaczego mógłbyś chcieć wprowadzić regularne posiłki? Dlaczego mógłbyś spróbować ograniczyć ilość słodyczy jaką zjadasz w ciągu tygodnia? Ważne, aby pytanie było otwarte i wyrażało formę przypuszczenia. Dzięki temu nie zmusza się osoby motywowanej, a pytanie dlaczego zachęca do rozważenia pozytywnych skutków działania. Bywa, że wystarczy użyć tylko pierwszego kroku z metody, by wzbudzić wewnętrzną motywację lub gdy nie dysponujemy większą ilością czasu.

2. W jakim stopniu jesteś gotowy na tą zmianę? (oceń na skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza całkowitą niegotowość, a 10  całkowitą gotowość).

Skala jest niewymagającą formą, łatwo określić punktacje, nie zabiera dużo czasu.

3. Dlaczego nie wybrałeś mniejszej liczby? (lub, gdy osoba motywowana wybrała „1”, zadaj pytanie numer 2 odnośnie mniejszego kroku w kierunku zmiany, bądź też spytaj: Co byłoby potrzebne, aby „1” zmieniło się w „2”?).

Ten krok najlepiej wyjaśnia błędy jakie powielamy w motywowaniu innych osób. To przypomina nam o tych wszystkich pytaniach rodziców, kiedy chwaląc się 4, padało pytanie, a dlaczego nie 5? Dzięki pytaniu o nie wybranie mniejszej liczby skupiamy swoją uwagę na zasobach, a nie na brakach. Dla mnie to najważniejszy oprócz pierwszego pytania, punkt tej metody. Widzisz różnice, kiedy ktoś ma możliwość zastanowienia się nad tym, co już w tym zakresie wypracował, zamiast znów rozważania wszystkich wymówek.

4. Wyobraź sobie, że nastąpiła zmiana – jakie byłyby jej pozytywne skutki?

Te kroki oczywiście dopełniają całość i skutkują naprawdę mocno wzbudzoną wewnętrzną motywacją do działania. Wizualizacja to bardzo skuteczna forma, zwłaszcza wizualizowanie sobie pozytywnych efektów pracy, którą moglibyśmy chcieć wykonać.

5. Dlaczego te skutki są dla ciebie ważne?

Widzimy już te skutki i kolejne otwarte pytanie „dlaczego” zachęca do refleksji nad tym, jak ta zmiana łączy się z moją hierarchią wartości, tym co jest dla mnie ważne. A przecież nie chcemy zawieść siebie i wartości, którymi się kierujemy.

6. Jaki będzie twój kolejny krok? Czego się podejmiesz?

Oczywiście nie ma zmiany i nawet najskuteczniejsza forma motywacji nie pomoże, jeśli nie zaczniemy działać, najlepiej według optymalnie ułożonego planu. To dlatego najczęściej dieta „od jutra” kończy się najpóźniej popołudniu rzeczonego jutra. Niesieni wyrzutami sumienia po zjedzeniu zbyt dużych ilości, postanawiamy. Niestety bez ustalonych wcześniej zasad, tak naprawdę nie wiemy co chcemy zrobić, na co zamierzamy sobie pozwolić, a co wyeliminować. Rezygnujemy. Opracowanie planu, zasad, a najlepiej spisanie tego, co mamy zamiar wprowadzić, kiedy już zdecydowaliśmy, że chcielibyśmy się podjąć tego działania, to naturalny, kolejny krok. Plan, który ma szansę zostać wdrożony w życie to najlepsza klamra dla procesu motywacji z wykorzystaniem Metody Pantalona.

Dla kogo metoda jest najbardziej użyteczna?

  • Dla osób chcących zmiany i będących gotowymi do jej wprowadzenia. Umocnienie w podjętym działaniu, usystematyzowanie planu. 
  • Dla osób, które nie wierzą, że może im się udać. Wiedzą jak, ale nie wiedzą dlaczego. Dowartościowanie poprzez doszukanie się posiadanych JUŻ zasobów i zdolności. Umocnienie wiary i poczucia własnej skuteczności.
  • Dla osób, które zmiany nie chcą. Uruchamiamy myślenie o problemie. Pracujemy z oporem bardziej niż z motywacją, ale w podobny sposób!

Czyli dla wszystkich! 

„Głębia naszych przełomowych momentów jest wielką tajemnicą. Niezależnie od tego, czy stosujesz Motywację Błyskawiczną w domu, w pracy czy gdziekolwiek indziej; czy ze współpracownikami, podwładnymi, czy samym sobą, jedną rzecz mogę zagwarantować: jeśli zaufasz procesowi i pozwolisz, aby biegł swoim torem, będziesz zadziwiony, dokąd cię poprowadzi.”

Zachęcam do sprawdzenia na sobie, jak działa Metoda Pantalona, w końcu każdy z nas znajdzie coś, do czego warto byłoby się w końcu zmotywować. Natomiast po dokładnym przeanalizowaniu tekstów oraz mam nadzieję, sięgnięciu do źródła, czyli książki „Motywacja” prof. Michaela Pantalona, korzystajcie z tej metody w pracy z pacjentem. Pamiętajcie o zasadach związanych z przygotowaniem się do motywowania, ponieważ często ich przestrzeganie już wspiera osoby w chętnym wprowadzaniu zmian. A jeśli masz pytania, pisz w komentarzu.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat psychologicznych aspektów pracy z pacjentem, zapraszam na 8 edycję E-kursu Psycho dla dietetyka, która rusza w sierpniu. Trwa rejestracja. Metodzie Pantalona zostanie poświęcony osobny moduł oraz dodatkowe nagranie.

metoda pantalona

You may also like