Budujemy odporność psychiczną – elastyczność i kreatywność
Elastyczność i kreatywność mają związek z odpornością psychiczną? Wiele zasobów, które nie doceniamy wspierają nasze radzenie sobie z przeciwnościami losu. Przeciwieństwem elastyczności jest sztywność: w działaniu, myśleniu, za każdym razem próbujemy w ten sam sposób pokonać przeszkodę. Elastyczność sprawia, że potrafimy się dostosować. Kreatywność pomaga nam w znalezieniu całego repertuaru sposobów by z problemem sobie poradzić. Warto je wspierać!
„Moje szkolenie nigdy się nie kończy”
Kredo komandosów Navy SEAL’s
Budowanie odporności psychicznej również nie powinno być procesem dokonanym, podobnie jak dbanie o elastyczność i kreatywność w myśleniu i działaniu o życiu i przeszkodach, z którymi przecież każdy z nas się mierzy.
Elastyczność
Osoby radzące sobie dobrze i elastycznie są mocno zakorzenione w swoich wartościach i działają według swoich, dobrze opracowanych schematów, jednak w sytuacji, kiedy trzeba się dostosować lub zmienić punkt widzenia są w stanie być elastyczni i nagiąć swoje zasady. Wszyscy czasem musimy się dostosowywać, wymagają tego od nas różne rolę, które pełnimy, a zwłaszcza rozwijające się technologie. Dodatkowo jak pokazują badania osoby, które notorycznie doznają porażek nie cieszą się dobrym zdrowiem, zwiększa się poziom kortyzolu, a to prowadzi do stanów zapalnych w organizmie. Zresztą dobrze wiesz, co stres robi z człowiekiem. Dlatego zamiast bić głową w mur i zamykać oczy na inne rozwiązania, warto być w życiu elastycznym i czasem zmienić cel, czy założenie, jeśli ileś razy z rzędu się nie sprawdza. Elastyczność pozwala na modyfikacje, a psychicznie dostarcza nam spokoju, że i tak sobie poradzimy.
Kreatywność
Jeśli już postanowisz, że zmienisz punkt patrzenia, sposób działania, zmodyfikujesz cel potrzebujesz kreatywności, by wymyślić nowy plan, inne rozwiązanie. Kreatywność nie jest zarezerwowana tylko dla artystów. Kreatywności wymaga projekt w pracy, odchudzanie, nawiązywanie bliskiej relacji, wystąpienie publiczne. Kreatywność to rozśmieszanie innych, pozyskiwanie pieniędzy, gotowanie, sprzątanie, objaśnianie, nakłanianie innych, wymyślanie zabaw, upiększanie otoczenia. Och, kreatywność wyraża się w codzienności i dlatego warto ja rozwijać po to, by w razie potrzeby kreatywnie rozwiązywać problemy i radzić sobie z przeciwnościami. Dzięki kreatywności wstajesz i szukasz rozwiązania, zamiast sztywno siedzieć w miejscu czekając na zbawienie, ratunek, że problem przeminie. Owszem, może przeminie, może ktoś cię uratuje z opresji, wkroczy książę na białym koniu. Ale czy naprawdę chcesz, aby twoje życie, szczęście, zdrowie zależało od kogoś? A co jeśli się nie pojawi? Co jeśli zabierze cię ze sobą, ale koń pobiegnie zupełnie w inną niż ty chcesz stronę? Niezależność to nasza największa waluta. A kreatywność zapewni ci niezależność.
Kreatywność w praktyce
Kreatywnie podchodzić do problemów i przeszkód, czyli jak?
- Konieczne jest szersze spojrzenie na sytuację, wtedy widzimy nie tylko problemy i negatywy, ale szanse jakie daje nam zmiana, modyfikacja, nowość. Oczywiście wiąże się z pracą i wysiłkiem, ale kreatywność może być też frajdą w poszukiwaniu, rozmyślaniu, kombinowaniu.
- Rozluźnij się. Często nasz mózg wypełnia wiele rozwiązań, ale stres związany z słowem „kryzys” blokuje nasz potencjał. Czasem lepiej dać sobie chwilę luzu, głęboko oddychać, dać sobie czas.
- Bądź wytrwały. Ci najbardziej kreatywni i zdolni długo pracują na swoje innowacje, nawet jeśli historia opowie, że coś zostało wynalezione przypadkiem, to jednak zawsze praca i wytrwałość doprowadziła osobę do tego miejsca, w którym przypadek się wydarzył.
- Korzystaj z różnych źródeł: słuchaj ekspertów, oglądaj filmy, czytaj książki. Kreatywność i elastyczność wymaga by nie stać w miejscu. Również bycie ekspertem zoobowiązuje, a nawet jest przekleństwem, ilu to ludzi osiadło na laurach, powtarzają przestarzałe teorie, bo jako „ekspert” nie widzi już sensu w doszkalaniu się, czy byciu na bieżąco. W ten sposób już nic nowego się nie osiągnie, znów tym samym sposobem można walić głową w mur.
- Nie bądź wciąż skupiony. Kreatywność nie lubi sztywności i napięcia, rozwija się, kiedy wysiłek i odpoczynek pozostają w równowadze.
- Myśl pozytywnie, bez błędnych przekonań i utartych schematów. „Nie jestem kreatywny” zastąp „Każdy jest kreatywny”. „Nie mogę tego zrobić” zastąp „Tak mówili ci, którzy kpili z prób wynalezienia telefonu, czy latania przez człowieka”. „To musi się dać zrobić tym sposobem” zastąp „A może warto rozważyć inny sposób. Kiedyś czytałam przecież o …”
- Pytaj siebie i innych. Osoby kreatywne zastanawiają się: „A co, jeśli…”, „Czego potrzebuje?” „Jaki rezultat chcę uzyskać?”. Nierzadko zabieramy się za coś, próbujemy pokonać przeszkodę, ale nie wiemy wszystkiego na jej temat, bo nie zadajemy pytań.
- Dowiedz się o problemie jak najwięcej, stwórz mapę myśli, dopytaj znawcę, zrób dokładny research. Postaraj się przyjąć, że problem jest jak przedmiot, który trzymasz na ręce, obejrzyj go dokładnie, opisz, poobracaj we wszystkie strony i stwórz dokładną i zrozumiałą instrukcje obsługi dla niego.
- Kreatywność lubi skrajności. Jak pokazują badania Csikszentmihalyia (1996), typowe dla osób kreatywnych są skrajności takie jak: energia i koncentracja oraz bezczynność i odpoczynek, ekstrawersja, ale czasami samotność, pokora i duma w zdrowym wymiarze, realizm i wyobraźnia. Przechodzenie przez skrajności pozwala na elastyczność wobec konkretnej sytuacji.
Kreatywność i elastyczność w myśleniu i działaniu to bardzo ważny aspekt wzmacniania odporności psychicznej. Zmieniamy się my i zmienia się świat, nawet jeśli potrafimy poradzić sobie z jakimś problemem teraz, to inaczej możemy odebrać go na innym etapie naszego życia. Inaczej jest tracić pracę mając 20 lat i mieszkając u rodziców, a inaczej samotnie wychowując dziecko 8 lat później. Kreatywność ćwiczona w codzienności, zaprocentuje podwójnie w czasie kryzysu
